Leven met een beperking
In Nederland leven circa
2 miljoen mensen met een beperking. Meer dan
een op de tien! Hoe is het met de zichtbaarheid
van deze groep? Met toegankelijkheid van werk, van informatie, het
openbaar vervoer, de straat? Wat betekent een
leven met constante pijn? En hoe is je dag als je lang niet alles
snapt?
Zichtbaarheid
Twee miljoen? Waar zijn al
die mensen,
vroeg hoogleraar Douwe
van
Houten (1947-2010) zich af, toen ik hem in 2001
sprak over gelijkwaardig
burgerschap
en emancipatie.
Anno
2023 gaat het met die zichbaarheid een stuk beter, ook dankzij
tv-programma's als Je Zal Het Maar Hebben. Dat een meer
directe confrontatie onverwacht toch keihard kan
binnenkomen, ondervond ik zelf, tijdens de
voorstelling Every Body Electric.
Every
Body Electric
In de voorstelling Every Body Electric van Doris Uhlich
schudden zes spelers hun vlees op pompende techno met alles dat maar
schudden kan. We zijn niet zielig, schreeuwt het, alleen anders. Jullie
willen weten hoe? Nou, kijk dan maar goed.
Lvb
Voor de
circa 1,2
miljoen Nederlanders met een (lichte) verstandelijke beperking heeft
zichtbaarheid een andere lading. Je ziet
hun handicaps vaak niet, maar ze
ploeteren wat af om dingen gedaan te krijgen die voor anderen
normaal
zijn. Wat dacht je van het digitale doolhof?
Plaatjes willen we.
Niet zoveel tekst
Voor mensen als Elevania en
Betsie brengt bijna elke dag wel
weer
gevoelens van ontmoediging en falen. MEE Rotterdam zet hen en
collega-meewerkers in om teksten en websites te testen. Niet
verrassend: vaak blijkt het veel simpeler te kunnen. Waarom al
die dure woorden en lange zinnen?
Arbeidsbeperking
Ondanks hun wil om
te werken staan veel mensen met een lvb of psychische
kwetsbaarheid qua werk nog altijd langs de kant. Zónde van
alle potentie! Artikel 1 van de Grondwet verbiedt discriminatie op
grond van een handicap per 2023 expliciet, maar het gebeurt toch.
Gelukkig zijn er de sociale bedrijven. En sommige combineren
twee maatschappelijke vraagstukken in één product.
Drempelvrij
Nederland
Discriminatie op
grond van een handicap mag niet. Dat staat per 2023 expliciet in
artikel 1 van
onze Grondwet. Die duidelijkheid is een mooie
stap, vinden gehandicapten en hun vertegenwoordigers. En nu de praktijk
nog.
Een bewerking van het artikel dat ik in 2022 schreef voor Binnenlands
Bestuur.
Sociaal
ondernemen tegen verspilling
Binthout, i-did, de Verspillingsfabriek, sNew, Roads... ze zijn in
opkomst, de
bedrijven waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt producten
maken van materialen die anders verloren gaan. Hoe werkt dat, en kan
het uit?
In dit artikel dat ik in 2023 schreef voor AD Visie sprak ik experts
uit de
voorhoede over hun inspiratie en frustraties.
Toegankelijkheid
Toegankelijkheid van werk
en informatie is
één ding.
Er is ook nog de fysieke wereld. De straat, het openbaar
vervoer. Hoe red
je jezelf als je door een handicap
minder mobiel bent?
Leven
met chronische pijn
Hoe is het leven met constante pijn en ongemak? Of met de
dreiging ervan? Lees hieronder enkele
verhalen uit een serie die ik in 2021
samen met fotografe
Lionne
Hietberg
maakte voor Amstelring.
Mentale
weerbaarheid blijkt
essentieel.
Mijn
leven loopt op rolletjes
Petra Louman is spastisch door zuurstofgebrek bij haar
geboorte. Ze liet zich nooit door haar handicap belemmeren of
beledigen. Haar geheim: ga in
een ander zijn schoenen staan.
Wees
open, verstop je niet
Shivan Hassan leeft door zijn
ziekte met voortdurende
jeuk en
pijn. Als
door een wonder weet hij zijn goede humeur te bewaren. Zijn
advies aan
lotgenoten: 'Wees open, verstop je niet. Schoonheid is relatief.'
Elke
morgen denk ik: yes!
Dana Poldervaart werd geboren in een lichaam
dat haar geest geen
onderdak bood. Ze verloor bijna alles, tot ze uiteindelijk voor
zichzelf koos. 'De tijd die ik nog heb als vrouw, die ga ik benutten.'
Ik
leef nu. Zo bewust mogelijk
Mathilde is gendrager van de ziekte van Huntington. Ze weet dat ze
invalide
zal
raken en afhankelijk zal zijn. Hoe is het om te leven met die dreiging?
Leven
boven de pijngrens
Herjanne
Lasès was 55 toen ze van een vrouw
die alles had en niets vergat, veranderde in een
wandelend
wrak dat de geest nog maar net bij elkaar hield. Dissectie, heette de
vijand, en clusterhoofdpijn was het gevolg, terecht ook wel suicide headache
genoemd.
Hoe zwaar het is te leven met deze ongenode gast
die zich overal mee bemoeit en in alle hoeken plast? Herjanne en ik
maakten er samen een
boekje van. Bekijk
het hier.
Paralympische
sporters
Paralympische sporters,
ervaren die een handicap? Of genieten ze - al dan niet met
hulp van protheses, vooral van hun
sportieve prestaties? In
een van stukken voor kinderen beschreef ik het aanstekelijke plezier
waarmee 'blade
babe' Marlou van Rhijn in 2012 over de finish kwam. Oscar Pistorius was
minder relaxed.
Blades
in de strijd
Was het de blade die het deed? Atlete Marlou won op een zondagavond in
2012 zilver op de 100 meter. Op haar blades, haar stalen
onderbenen. Ze was dolblij. Zo niet Oscar Pistorius. Waren zijn blades
te kort? Of die van een ander te lang?
Positieve
gezondheid - van klacht naar kracht
Passende medicatie, fystiotherapie, robotica. Geweldig dat die er zijn
voor al die miljoenen mensen in Nederland met een chronische
aandoening.
Maar daar houdt het verhaal niet mee op. Misschien helpt samen koken of
een potje klaverjassen in het buurthuis wel meer dan handenvol
pillen. Mensen willen meedoen, nuttig zijn, gezien worden. Niet
als medisch
geval, maar als mens bovenal.
ZonMw constateerde in 2018 dat voor deze benadering nog veel te weinig
aandacht was. Lees hier de brochure die ik daarover schreef.
Naar
portfolio
Naar
over mij
Tekstbureau Yvonne van Osch
Binnenkadijk 117, 1018 ZE Amsterdam
opschrift@tip.nl | 06-37313100