slav Petrov
Yvonne van Osch
Varia #1
Bewerking van artikel over digitale vaardigheden



Dubbelklikken!



Werknemers verprutsen zeeën van tijd aan computerproblemen en gebrekkige digitale vaardigheden. Wanneer wordt het vak verplicht in het voortgezet onderwijs?


Gepost door Yvonne van Osch op 11 januari 2016




computerstress
Een vrouw met computerstress. Credit: CIPHR.com



Werkend Nederland verdoet 8% van de tijd aan problemen in het digitale verkeer, zo wees onderzoek van de Universiteit Twente enkele jaren geleden uit. Voor de helft gaat het om ict-problemen zoals een vastlopend systeem of haperende internetverbinding, voor de andere helft om onwetendheid en inefficiënt computergebruik. Denk aan een alineastijl toepassen in een Word-document of een grafiektype veranderen in een spreadsheet. Slechts een kleine minderheid kan dat. Bekende voorbeelden van inefficiënt computergebruik zijn onlogisch opslaan of kwijtraken van bestanden, onnodig printen of het direct checken van binnenkomende mail.

Kostenpost: 19 miljard


Het productiviteitsverlies als gevolg van computerproblemen en onwetendheid, zo is uitgerekend, kost Nederland jaarlijks 19 miljard euro. Dat is meer dan de kosten voor ziekteverzuim! Ook onderzoeker Alexander van Deursen was geschokt over de uitkomsten van het onderzoek dat hij samen met hoogleraar Jan van Dijk uitvoerde in opdracht van onder andere de Sociaal Economische Raad, de Mbo Raad, VNO-NCW en ECDL. In zijn onderzoeksrapport Ctrl Alt Delete beveelt hij onder andere aan collegiale hulp te formaliseren, helpdeskfuncties uit te breiden en meer aandacht te besteden aan training en certificering, in het bijzonder van lageropgeleiden.

Wat is er de afgelopen jaren met die aanbevelingen gedaan? Van Deursen moet bekennen in praktijk nog weinig verandering te hebben bespeurd, hoe wijd hij destijds ook veler ogen open zag gaan. Inmiddels staat bij de Universiteit Twente omvangrijk nieuw onderzoek op stapel: e-Skills, key to 21st century labor. Dit onderzoek beoogt inzicht te krijgen in digitale vaardigheden van werknemers en de rol van arbeidsomstandigheden hierin, om te komen tot een internationaal raamwerk voor het meten van vaardigheden. De focus ligt op de creatieve sector, omdat Nederland hierin een leidende rol ambieert.

Taak onderwijs en politiek


Wat kan het onderwijs doen, ondertussen? Enige tijd heeft een begrip als digital natives rondgewaard: de jongste generaties zouden met e-skills in het bloed ter wereld komen. Dat idee is inmiddels ruimschoots achterhaald. Al ben je nog zo goed op Facebook en kun je swypen met de snelheid van het licht, zolang je met twee vingers kromme zinnen typt, nog geen plaatje in een powerpoint krijgt en geen idee hebt van risico’s en impact van digitale communicatie, ben je nog verre van digivaardig en -wijs. Je moet er echt iets voor doen.

De Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen pleitte in 2013 voor een verplicht vak Informatie & Communicatie op havo en vwo. Den Haag lanceerde een nationale brainstormsessie onder de naam Platform Onderwijs2032. Centrale vraag: welke kennis en vaardigheden in het primair en het voortgezet onderwijs zijn nodig voor een digiveilige toekomst? Een antwoord werd eind 2015 met stelligheid geformuleerd door de Nationale Sybersecurity Raad (CSR) van overheid, wetenschap en bedrijfsleven. De CSR waarschuwt voor de gebrekkige kennis bij jongeren over de risico’s van internet en voor een kwalitatief en kwantitatief tekort aan goed opgeleide jongeren om aan de sterk groeiende vraag naar beveiligingsexperts te voldoen. Zij willen de invoering van een digitaal vaardigheidsbewijs voor jongeren in het onderwijs.

Digitale vaardigheden


Digitale vaardigheden is meer dan control c en control v. De categorieën zijn:
•    operationele vaardigheden: typen en navigeren
•    informatieve vaardigheden: info zoeken en beoordelen
•    communicatieve vaardigheden: adequaat informatie uitwisselen bijvoorbeeld in e-mails
•    content- en creatieve vaardigheden: films maken, muziek downloaden
•    strategische vaardigheden: sociale contacten aanwenden en verschillende informatiestromen combineren.

Er moet wat gebeuren. Waarom duurt het zo lang voor het onderwijs wettelijke maatregelen treft? Het digitale universum kent geen tolpoortjes, geen maximumsnelheid, geen vangrails. Ontwikkelingen in het elektronisch domein razen in een slopend tempo door. Nederland moet scherp zijn om bij te blijven.




Dit is een verkorte versie van het artikel dat ik schreef voor Op Koers #4, het blad van de Nederlandse Associatie voor Examinering

E-skills behoren tot de sleutelvaardigheden van de zogenoemde 21st century skills. Er zit schot in het opnemen van deze vaardigheden in het curriculum van basis- en voortgezet onderwijs. Kennisnet schreef er een mooi artikel over.






Meer varia
Terug naar welkom

Naar portfolio



Tekstbureau Yvonne van Osch

Binnenkadijk 117, 1018 ZE Amsterdam
opschrift@tip.nl | 06-37313100