slav Petrov
Yvonne van Osch
Varia #1
Bewerking van
artikel over digitale vaardigheden
Dubbelklikken!
Werknemers verprutsen zeeën van tijd aan computerproblemen en
gebrekkige digitale vaardigheden. Wanneer wordt het vak verplicht in
het
voortgezet onderwijs?
Gepost
door Yvonne van Osch op 11 januari 2016
Een vrouw met computerstress. Credit:
CIPHR.com
Werkend Nederland verdoet 8% van de tijd aan problemen
in het digitale verkeer, zo wees onderzoek van de Universiteit Twente
enkele jaren geleden uit. Voor de helft gaat het om ict-problemen zoals
een vastlopend systeem of haperende internetverbinding, voor de andere
helft om onwetendheid en inefficiënt computergebruik. Denk aan
een alineastijl toepassen in een Word-document of een grafiektype
veranderen in een spreadsheet. Slechts een kleine minderheid kan dat.
Bekende voorbeelden van inefficiënt computergebruik zijn
onlogisch opslaan of kwijtraken van bestanden, onnodig printen of het
direct checken van binnenkomende mail.
Kostenpost: 19 miljard
Het productiviteitsverlies als gevolg van computerproblemen en
onwetendheid, zo is uitgerekend, kost Nederland jaarlijks 19 miljard
euro. Dat is meer dan de kosten voor ziekteverzuim! Ook onderzoeker
Alexander van Deursen was geschokt over de uitkomsten van het onderzoek
dat hij samen met hoogleraar Jan van Dijk uitvoerde in opdracht van
onder andere de Sociaal Economische Raad, de Mbo Raad, VNO-NCW en ECDL.
In zijn onderzoeksrapport Ctrl Alt Delete beveelt hij onder andere aan
collegiale hulp te formaliseren, helpdeskfuncties uit te breiden en
meer aandacht te besteden aan training en certificering, in het
bijzonder van lageropgeleiden.
Wat is er de afgelopen jaren met die aanbevelingen gedaan? Van Deursen
moet bekennen in praktijk nog weinig verandering te hebben bespeurd,
hoe wijd hij destijds ook veler ogen open zag gaan. Inmiddels staat bij
de Universiteit Twente omvangrijk nieuw onderzoek op stapel: e-Skills,
key to 21st century labor. Dit onderzoek beoogt inzicht te krijgen in
digitale vaardigheden van werknemers en de rol van
arbeidsomstandigheden hierin, om te komen tot een internationaal
raamwerk voor het meten van vaardigheden. De focus ligt op de creatieve
sector, omdat Nederland hierin een leidende rol ambieert.
Taak onderwijs en politiek
Wat kan het onderwijs doen, ondertussen? Enige tijd heeft een begrip
als digital natives rondgewaard: de jongste generaties zouden met
e-skills in het bloed ter wereld komen. Dat idee is inmiddels
ruimschoots achterhaald. Al ben je nog zo goed op Facebook en kun je
swypen met de snelheid van het licht, zolang je met twee vingers kromme
zinnen typt, nog geen plaatje in een powerpoint krijgt en geen idee
hebt van risico’s en impact van digitale communicatie, ben je
nog verre van digivaardig en -wijs. Je moet er echt iets voor doen.
De Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen pleitte in 2013
voor een verplicht vak Informatie & Communicatie op havo en
vwo. Den Haag lanceerde een nationale brainstormsessie onder de naam
Platform Onderwijs2032. Centrale vraag: welke kennis en vaardigheden in
het primair en het voortgezet onderwijs zijn nodig voor een digiveilige
toekomst? Een antwoord werd eind 2015 met stelligheid geformuleerd door
de Nationale Sybersecurity Raad (CSR) van overheid, wetenschap en
bedrijfsleven. De CSR waarschuwt voor de gebrekkige kennis bij jongeren
over de risico’s van internet en voor een kwalitatief en
kwantitatief tekort aan goed opgeleide jongeren om aan de sterk
groeiende vraag naar beveiligingsexperts te voldoen. Zij willen de
invoering van een digitaal vaardigheidsbewijs voor jongeren in het
onderwijs.
Digitale vaardigheden
Digitale vaardigheden is meer dan control c en control v. De
categorieën zijn:
• operationele vaardigheden:
typen en navigeren
• informatieve vaardigheden:
info zoeken en beoordelen
• communicatieve vaardigheden:
adequaat informatie uitwisselen bijvoorbeeld in e-mails
• content- en creatieve
vaardigheden: films maken, muziek downloaden
• strategische vaardigheden:
sociale contacten aanwenden en verschillende informatiestromen
combineren.
Er moet wat gebeuren. Waarom duurt het zo lang voor het onderwijs
wettelijke maatregelen treft? Het digitale universum kent geen
tolpoortjes, geen maximumsnelheid, geen vangrails. Ontwikkelingen in
het elektronisch domein razen in een slopend tempo door. Nederland moet
scherp zijn om bij te blijven.
Dit is een verkorte versie
van het artikel dat ik schreef voor Op Koers #4, het blad van de
Nederlandse Associatie voor Examinering
E-skills behoren tot de sleutelvaardigheden van de zogenoemde 21st
century skills.
Er zit schot in het opnemen van deze vaardigheden in het curriculum van
basis- en voortgezet onderwijs. Kennisnet schreef er een mooi artikel
over.
Tekstbureau
Yvonne van Osch
Binnenkadijk
117, 1018 ZE Amsterdam
opschrift@tip.nl
| 06-37313100