Zaterdag, 19 oktober 2024
We lagen 's nachts voor de open deuren naar de veranda de bergen in te
kijken. Wat een grandioze plek. Na een laatste saluut aan de burcht van
de familie Hupi en een
hartelijk afscheid van Flutura en manager Meçit, zigzagden we
naar beneden. Op het smalle pad kwamen een paar auto's ons tegemoet en
moesten we een heel stuk achteruit om ze erlangs te laten. In een ervan
zaten Lul en Liliana, op weg naar een bruiloft, ik geloof van een broer
van Lul. Ze stapten speciaal uit om afscheid van ons te nemen met dikke
zoenen en omhelzingen.
Infrastructurele veranderingen
Het was maar 35 km naar onze volgende bestemming, Peshkopi, en ik wilde
eigenlijk Guesthouse Resuli Fatmira bekijken in Guri i Bardhë, ook
in een traditionele kulla. We reden daarom eerst een stuk terug, over
die buitenaardse nieuwe Rruga e Arbërit, die nu bijna klaar is.
Maar het weggetje dat we vonden naar deze kulla was zo steil en
grintachtig, dat we het niet zagen zitten daar nog 6 km overheen
te rijden, dus weer
omkeerden. Op de terugweg zag ik een geasfalteerde weg erheen (dus
laat je niet weerhouden), maar ik was er voorbij voor ik het wist en
wilde niet weer keren.
Bedelen op de rotonde
Een vrouwtje hield ons staande op een gloednieuwe rotonde.
Ze moest eten, eten, zei ze. Terwijl ik mijn portemonnee zocht bleven
de auto's achter ons geduldig wachten.
Daarna geweldige hopen grint en zand (mijn quilty pleasure) voor
nieuwe trajecten, en grote open plaatsen met voertuigen die wel op
maanlandingsgestellen leken.
Een van de acht tunnels
van de nieuwe Rruga e Arbërit
A small step for men
Veranderingen
Al die veranderingen! Voor de mensen die dit lezen
als een eerste kennismaking met Albanië is het denk ik moeilijk
voor te stellen wat geasfalteerde wegen betekenen voor de mensen. Heel
veel. Een
bredere horizon,
een einde aan isolatie, het mogelijke begin van een beter leven.
Laten we dit niet onderschatten. Het kost wat, veel geld komt in
uitpuilende zakken, maar toch komt er langzaam iets in beweging.
Ook tussen Shupenze en Maqellarë was een nieuwe rechte weg
gekomen, ik kon het haast niet geloven.
Rruga e Llixhave
We waren iets te vroeg op onze bestemming Agroturizem Nëna Dashuri
(de naamgeefster zit op dit moment recht tegenover me op zo'n tien
meter afstand, we zitten in een min of meer afgeschermd deel van het
grote restaurant bij de accomodatie, hebben net de jufka zerja gegeten, een soort
pasta die alleen hier geproduceerd wordt, heel lekker) dus we reden
door naar Peshkopi, dat ik nog redelijk herkende van toen, en zochten
de Rruga e Llixhave, de weg naar de thermale zwavelbaden waar de stad
zijn faam aan ontleent.
De chaos van auto's was nog groter dan toen, dat is dan weer een uitwas
van betere bereikbaarheid. Mensen
parkeren gewoon op elke plek waar ze willen stoppen, de geblokkeerde
rij moet maar
wachten tot de stroom van de andere kant is gepasseerd. Toch gaat
het
redelijk goedmoedig. En zelf ben ik trouwens best lekker aan het
aanpassen qua rijgedrag (Jet vindt me hondsbrutaal, ik zie het als
meebewegen and act like the locals).
Fruitverkoper voor
Peshkopi en badgast
Mensen in het gras
achter het badhuis
Fungotherapie
Aan het oude badhuis, dat gebruik maakt van
zwavelhoudende heetwaterbronnen hier, leek weinig veranderd: een
vierkant zwembad waar je niemand zag en verder gangen met cabines voor
een privébad. Alleen zag ik nu bedden staan, met een groen
zeiltje erover. Voor massage? Nee, voor fungotherapie, vertelde een
mevrouw die er speciaal met ons op uitgestuurd werd omdat ze een beetje
Engels sprak. Fungo, ik dacht aan paddestoelen, maar waarschijnlijk is
het modder. Misschien gaan we het nog proberen.
De nieuwe weg naar Rabdisht
We zochten hierna achter het badhuis de wandelpaden die er zouden zijn
(volgens mijn eigen boek). Tot mijn grote verbazing bleek de weg die we
hadden genomen gewoon verder te lopen, rechtsom het badhuis heen, waar
een hoop mensen liepen met een handdoek om hun hoofd en een
complete kledingmarkt was, de bergen in.
De weg liep door tot Rabdisht, met even daarvoor een splitsing tot
Bellovë.
De in 2023 aangelegde
weg van Peshkopi naar Rabdisht en Bellovë
Voor Rabdisht worden
enkele wandelingen aangegeven
Aardappeltelers op de
weg naar Rabdisht (ook voor export naar Nederland, zegt deze man)
Mensen die met
aardappelen bepakte ezels uit de bergen bij Bellovë komen
Hun opslagplaats uit de
communistische tijd
Het was indrukwekkend, dit contrast. Die aangeveegde weg en dan dit
stel, die met ieder twee zakken van 50 kilo op hun ezels gesjord uit de
bergen kwamen, het harde leven ongenadig in hun gezicht en handen geschreven.
Jufka zerja
Ik was wel blij dat we
hierheen waren gegaan, naar de prefectuur Dibër, ivm de updates
voor mijn boek. Zoveel veranderingen! Het zijn vaak toch dingen die je
niet kunt weten als je
er niet bent geweest. Google Maps geeft niet op alles antwoord.
Dat geldt ook voor zo'n hotel als Nëna Dashuri. Je kunt het op
foto's zien en reviews lezen, maar hoe de sfeer is moet je toch zelf
ervaren. Het relatief nieuwe hotel is in traditionele stijl gebouwd en
volgens mij min of meer rond de bakkerij voor jufka zerja. Jufka is
pasta en zerja is de naam die de familie eraan gegeven heeft vanwege
hun speciale recept.
Zoon Fabian was er trots op en gaf ons graag een complete rondleiding.
De basis, tarwemeel,
soms aangevuld met ander meel
Eieren (5 per kilo
deeg), dan de mengmachine in
Na het walsen worden de
lamellen even opgehangen
Daarna worden de
lamellen gesneden en in een droogkamer verder gedroogd
De hele familie werkte mee. Fabian vertelde ook van zijn plannen
workshops aan te gaan bieden, ze waren al een ruimte aan het bouwen,
hadden snijmachines, minidroogrekken enzovoort. Achter het hotel lag
het land van de familie vol appels, pruimen, peren en andere soorten
fruit. Daarom heet het agroturizem denken wij: een landgoed waaraan een
accomodatie gekoppeld is, de grote troef en trots van toeristisch
Albanië.
Gedroogd en gezouten
schapenvlees, een andere specialiteit van Nëna Dashuri
Morgen gaan we wat wandelingen checken, voor nu verdragen we de
feestelijke uithalen van onze buren
in het hotel en enig geraas van voorbijkomend verkeer dat niet
jaarlijks een apk'tje krijgt, met twee
afleveringen van 2voor12 op Jet's tablet voor de boeg, terwijl de maan
boven de bergen uitkomt en een van de sterren in een sliertje bewolking
flikkert alsof hij aandacht wil.
